Chính quyền Nga tiếp tục tăng cường biện pháp kiểm soát người di cư khi mới đây, Đảng Dân chủ Tự do Nga (LDPR) đã đề xuất một dự luật tại Duma Quốc gia nhằm cấm hoàn toàn những người di cư bị liệt vào “danh sách kiểm soát” (Controlled Persons Registry) đăng ký làm người tự doanh theo chế độ thuế thu nhập nghề nghiệp (NPD) — một hình thức phổ biến hiện nay dành cho cá nhân làm việc tự do.
Dự luật được công bố ngày 14/4/2025, nối tiếp các điều luật trước đó đã cấm người nhập cư trong diện bị kiểm soát đăng ký làm doanh nhân cá nhân (IP) từ ngày 5/2/2025 theo Luật Liên bang số 260-FZ. Tuy nhiên, đến nay họ vẫn có thể khai thuế dưới dạng “tự doanh” – tức tự mình thực hiện các công việc dịch vụ (như giao hàng, chạy xe công nghệ, sửa chữa, dọn dẹp...) và hưởng mức thuế ưu đãi chỉ 4–6%. Dự luật mới lần này đặt mục tiêu khép lại hoàn toàn cánh cửa đó.
Theo lý giải của nhóm tác giả do ông Leonid Slutsky, Chủ tịch LDPR đứng đầu, quy định này được đưa ra nhằm tăng cường kiểm soát pháp lý, ngăn chặn tình trạng người di cư cư trú bất hợp pháp nhưng vẫn có thể kiếm tiền một cách hợp thức thông qua hình thức “self-employed”. Đây được xem là một kẽ hở trong hệ thống kiểm soát lao động của Nga.
“Chế độ tự doanh được tạo ra để hỗ trợ những người dân có sáng kiến kinh doanh nhỏ, minh bạch về thuế, nhưng một phần lớn người di cư bất hợp pháp đã lợi dụng điều này để tồn tại ngoài vòng kiểm soát,” ông Slutsky tuyên bố trước truyền thông. Việc bị đưa vào danh sách kiểm soát đồng nghĩa với việc một người không còn cơ sở pháp lý để ở lại Nga hợp pháp. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều người vẫn có thể sử dụng các ứng dụng thuế điện tử để đăng ký hoạt động kinh doanh nhỏ, đóng thuế đầy đủ và hoạt động công khai.
Nếu được thông qua, dự luật sẽ cấm hoàn toàn việc đăng ký “self-employed” đối với bất kỳ ai nằm trong danh sách kiểm soát, đồng nghĩa với việc họ không thể nhận thu nhập chính thức từ các hoạt động như giao hàng, lái xe công nghệ, làm nghề tự do hay sửa chữa kỹ thuật nhỏ – những ngành nghề phổ biến trong cộng đồng người di cư.
Động thái này nằm trong chuỗi chính sách siết chặt kiểm soát người nhập cư mà chính quyền Nga đang đẩy mạnh trong năm 2025. Từ đầu năm đến nay, Nga đã áp dụng hàng loạt biện pháp như tăng cường giám sát kỹ thuật số, buộc người di cư không có visa phải sử dụng ứng dụng định vị, cấm tham gia các ngành nghề có tiếp xúc với công dân Nga (như tài xế, nhân viên y tế, bán hàng), và gia tăng số lượng trục xuất đối với người cư trú bất hợp pháp.
Tuy nhiên, quy định mới này cũng gây ra nhiều tranh cãi. Một số chuyên gia kinh tế và nhân quyền cảnh báo rằng việc thu hẹp các kênh thu nhập hợp pháp cho người di cư có thể khiến thị trường lao động ngầm phát triển mạnh hơn, dẫn đến tình trạng bóc lột lao động và mất kiểm soát trên thực tế.
Trong khi chờ Duma Quốc gia xem xét và biểu quyết trong các phiên họp tiếp theo, cộng đồng người nhập cư tại Nga – đặc biệt là các nhóm làm việc tự do – đang tỏ ra lo lắng và theo dõi sát sao. Nếu dự luật được thông qua, hàng chục nghìn người có thể bị ảnh hưởng, mất khả năng kiếm sống hợp pháp và buộc phải rời khỏi nước Nga.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
Email: donghuonggroup@mail.ru