Trong bối cảnh Nga tăng cường kiểm soát người lao động nhập cư, việc sử dụng phương tiện giao thông – bao gồm lái xe cá nhân, hành nghề taxi, giao hàng hay lái xe công cộng – đang trở thành thách thức lớn đối với cộng đồng di cư, đặc biệt là lao động từ Trung Á.
Từ ngày 1/4/2025, Nga chính thức áp dụng quy định mới yêu cầu tất cả người di cư sinh sống tại nước này trên một năm phải đổi sang giấy phép lái xe do Nga cấp. Bằng lái nước ngoài – bao gồm cả từ các nước thuộc Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) – không còn được công nhận, kể cả khi còn hạn. Những ai vi phạm có thể bị phạt tới 15.000 ruble và tước quyền lái xe trong thời gian dài. Quy định này đặc biệt ảnh hưởng tới hàng trăm nghìn người di cư đang sinh sống và làm việc trong các ngành vận tải, giao hàng hoặc xây dựng, vốn phụ thuộc vào phương tiện cá nhân để di chuyển.
Vào đầu tháng 7/2025, chính quyền thành phố St. Petersburg đã gây xôn xao dư luận khi đề xuất cấm người di cư hành nghề tài xế taxi hoặc giao hàng. Dự thảo này nhắm vào hàng chục nghìn lao động nhập cư, chủ yếu đến từ Uzbekistan, Tajikistan và Kyrgyzstan – những người đang chiếm đa số lực lượng vận chuyển tại thành phố. Tuy nhiên, sau làn sóng phản đối mạnh mẽ từ doanh nghiệp, cộng đồng dân cư và tổ chức nhân quyền, lệnh cấm đã nhanh chóng bị hủy bỏ chỉ vài ngày sau đó. Thành phố thừa nhận tình trạng thiếu hụt lao động nghiêm trọng, đồng thời khẳng định sẽ tăng cường kiểm soát chứ không cấm đoán tuyệt đối.
Không như St. Petersburg, nhiều khu vực khác tại Nga vẫn duy trì chính sách cứng rắn. Ít nhất 12 vùng – bao gồm Omsk, Samara, Tver, Primorskiy Krai và Voronezh – đã ban hành quy định cấm người di cư làm tài xế các phương tiện công cộng như xe buýt, taxi, hoặc xe điện. Chính quyền địa phương cho rằng đây là biện pháp cần thiết để đảm bảo an ninh và ưu tiên việc làm cho người dân bản địa. Tuy nhiên, các tổ chức nhân quyền quốc tế chỉ trích rằng những chính sách này mang tính phân biệt đối xử, đẩy người di cư vào thế bị cô lập và giảm khả năng hòa nhập xã hội.
Bên cạnh các rào cản pháp lý, người di cư còn phải đối mặt với hệ thống giám sát công nghệ cao. Bắt đầu từ tháng 9/2025, chính phủ Nga sẽ triển khai chương trình thí điểm tại Moscow, yêu cầu người nhập cư đăng ký thông tin cá nhân và cài ứng dụng theo dõi vị trí trên điện thoại di động. Nếu không gửi dữ liệu trong vòng 72 giờ, người đó sẽ bị liệt vào danh sách "nguy cơ vi phạm", có thể bị kiểm tra đột xuất hoặc trục xuất. Dù được giới thiệu là biện pháp quản lý hành chính, nhiều ý kiến lo ngại đây là hình thức theo dõi xâm phạm quyền riêng tư và gây áp lực tâm lý lớn với người di cư.
Từ việc bị hạn chế hành nghề lái xe, mất hiệu lực bằng lái, đến việc bị theo dõi qua thiết bị cá nhân, người di cư tại Nga đang đứng trước nhiều rào cản trong cuộc sống thường nhật. Trong khi lực lượng lao động nhập cư vẫn đóng vai trò quan trọng trong vận tải, xây dựng và logistic tại các thành phố lớn, họ lại đang ngày càng bị gạt ra ngoài lề hệ thống.
Trong bối cảnh nền kinh tế Nga chịu áp lực vì chiến sự và thiếu hụt nhân lực, cách mà chính quyền ứng xử với người di cư trong lĩnh vực giao thông không chỉ là vấn đề quản lý, mà còn là thước đo về nhân quyền và hội nhập xã hội.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
Email: donghuonggroup@mail.ru